Disleksinin belirtileri nelerdir?
Disleksinin Belirtileri Nelerdir?
OKUL ÖNCESİ ( 3-5 YAŞ )
- Sesleri,
kelimeleri, harfleri hatırlamada güçlük
- Alfabedeki ve
kelimelerdeki harflerin verilen talimatları vs sıralamalarını hatırlamada
güçlük
- Okunuşu benzer
olan kelimeleri karıştırma
- Kopyalama ve
boyamada zayıflık
- Zayıf hafıza
- Ailede disleksi
olması
- Bazı
aktivitelerde yavaş tepki verme ( harf kelime oyunları gibi )
İLKÖĞRETİM
- Okula gitmede
isteksizlik
- Kelimeleri,
harfleri, sesleri öğrenmede güçlük
- Verilen
talimatları takip etmede güçlük
- Kelimeleri
harflere veya hecelere ayırmada güçlük
- Kelime ve ses
bilgisinde zayıflık
- Okuma veya
hecelemede güçlük
- Organize olamama
- Davranış
bozuklukları
ORTAÖĞRETİM ( 12- 18 YAŞ )
- Okurken veya
hecelerken harf ve seslerin sıralanmasında güçlük
- Ödev ve yazılı
çalışmaların çok zaman alması
- Zamanı
yetiştirememe
- Hatırlama ve
organize olmada güçlük
- Sürekli bir
asabiyet hali
- Okuldan kaçmak
için çeşitli taktikler geliştirme
Yazılı bir metni çözümlemekle (harf ve ses ilişkisini kurarak, kelimeleri doğru olarak okumak) ile ilgili olan disleksi, okuma faaliyetinin doğruluğu ve okumanın akıcılığı yetileri otomatik hale gelmediği zaman kendini gösteren bir durumdur. Dislektik çocuğun okuma güçlüğü belirtileri okuma yazma öğrenimi süreci ile başlar. Bu yüzden çocuk birkaç yıl eğitim alana kadar disleksi tanısı konulamaz. Ancak okuma yazma becerilerinin gelişimi için gerekli olan pek çok temel beceri vardır. Bu becerilerde gözlenen yetersizlikler, risk faktörü taşıyan bireylerin fark edilebilmesi için önemli ipucu niteliği taşımaktadır.
Dislektik bir çocuk harfleri tanımakta, harfleri seslendirmekte, bu becerileri
otomatikleştirmekte ve hızlı bir şekilde çözümlemede zorlanır. Dislektik
öğrencilerin sesli okumaları yaşlarına, okul düzeylerine ve aldıkları eğitime
göre beklenenden daha yavaş ve yanlıştır.
Genel olarak yapılan okuma hataları şunlardır:
- Benzer/Sesteş
harfleri karıştırma: d-b-p, m-n, t-f / b-p, t-d, f-v, s-z
- Harf sırasını
ters algılama: çok = koç ; en = ne ; ve = ev …
- Harf atlama:
kabak = kabk
- Alfabeyi öğrenme
güçlüğü
- Aşina olunmayan
veya nadiren kullanılan kelimeleri okuma ya da telaffuz etme güçlüğü
- Aynı satırı
okumaya devam etmede veya bir sonraki satırı okumak için sağdan sola geçme
güçlüğü
Dislektik öğrenciler tarafından yapılan en yaygın
yazım hataları şunlardır:
- Harfleri
karıştırma
Benzer sesteki harfler: b-d-t; f-v; k-g…
Benzer görünüşteki
harfler: b-d; n-u ; ı-i; o-ö; u-ü;a-e…
Hem benzer
seste hem de benzer görünüşte olan harfler: b-d; m-n; o-ö; u-ü….
- Harf atlama
- Yan yana gelen
aynı iki sessiz harf: attı = atı; bakkal= bakal
- Harf ekleme
- Hece tekrarı:
Kafeterya = kafefeterya
- Yer değiştirme:
çark / çrak ;
- Ortografi:
Dağıtmak=dahıtmak=dayıtmak…
Ayrıca büyük harfleri genellikle kullanmazlar veya yanlış yerde kullanırlar.
Diğer noktalama işaretlerini neredeyse hiç kullanmazlar. Son olarak, bazı
öğrenciler yazım hatalarını gizlemek için, muhtemelen bilinçsizce, el yazıları
anlaşılamayacak şekilde yazılarını deforme ederler.
Disleksi yazılı anlama becerileriyle ilgili değildir; ancak yazılı bir metni
anlama ve akıcı okuma güçlüğü, çözümleme becerilerinin yavaş gelişiminin bir
sonucu olarak ikincil bir etki olabilir. Bu etki de yazılı metinlere maruz
kalmayı azaltarak kelime ve genel kültür edinimini engelleyebilir.
Disleksili pek çok insan ezber gerektiren sıralamaları (örneğin: alfabedeki harf dizinleri, çarpım tablosu, aylar) öğrenmekte ve yön zaman kavramlarını (örneğin, sağ/sol) ayırt etmekte zorlanırlar. https://www.basaranyayinlari.com.tr/kategori/disleksi#labels=348-2